Hafıza Kapasitemiz Düşündüğümüzden 10 Kat Daha Büyük Olabilir

Sinir bilimciler beynimizin düşünüldüğünden 10 kat daha büyük hafıza kapasitesi olduğuna dair kanıt buldular. Tüm insan beyni kabaca 31.250 tane iPhone 7 (her bir iPhone 32 GB) bellek kapasitesine eşdeğerdir.

Salk Enstitüsü'nde bir araştırmacı olan Terry Sejnowski "Nörobilim alanında bu gerçek bir bombadır." şeklinde yorum yapmıştır. Açık olmak gerekirse, bilim adamlarının beynimizin kapasitesini bilgisayar terimleriyle sık sık açıklamalarına rağmen, beynimiz bir sabit disk ten çok daha karmaşık ve esnektir ve birçok farklı şekilde işlev görmektedir.

Beynimiz elektriksel uyarıların içine hafızayı şifreler ve beynin farklı bölgelerindeki nöronlara ateşleyerek çalışır aynı zamanda düşüncelerimizi ve deneyimlerimizi şifreleyen karmaşık bir titreşim ağ oluşturur.

Bunun anlamı, hafıza beynin her yerine dağıtılmış demektir bilgisayarın aksine, bilgisayarlar her bir dosya için sadece belirli bir alana sahiptir.
Robert Epstein’a göre, insan beyni kelimeleri veya onları nasıl kontrol edeceğimizi söyleyen kulları barındırmaz ve görsellik yaratmaz, kısa süreli hafızada saklar ve daha sonra uzun süreli hafızaya aktarır. “Bilgisayarlar bütün bunları yapar ama organizmalar yapmaz.” diye söyler.

Ancak bilgisayar depolama metaforu beynimizin kapasite gücünün bir kısmını göstermek için kullanışlı bir yoldur ve düşünüldüğünden daha büyük bir kapasitesi olduğu ortaya çıkıyor çünkü sinapsların içinde düşündüğümüzden daha çok çeşitlilik var.

Sejnowski ve ekibi bilgisayarda ortamında 3D modelleme yaparak hafıza işlevini araştırmak için hipokampüs bölgesini (beynin hafıza ve yön bulma ile ilgili bölgesi) yeniden inşa ettiler.

Ekipten biri olan Texas Üniversitesi'nden Kristen Harris. “Her bir kısmı tekrardan oluşturmaya başladığımız zaman, sinapslar arasındaki karmaşıklık ve çeşitlilik bizi şaşkınlığa uğrattı.” şeklinde yorum yaptı. İşlem devam ederken, ekip tek bir Axon’un bir Dendrite’e (Bir sinir hücrelerinin dikenli kısmı) giden 2 tane Sinaps’a bağlı olduğunu gördü. Yani nöron çift mesaj gönderiyordu.

Bu bağlantı türü oldukça yaygın olmakla birlikte, farelerin hipokampüsünde bağlantıların yüzde 10’u meydana gelmektedir. Bu tam olarak anlaşılamamıştır. Böylece ekip sinaptik boyutun düşünüldüğünden daha büyük bir rol oynayıp oynamadığını anlamak için derin bir araştırmaya başladı.

Yeni geliştirilmiş algoritmaları ve mikroskobik teknikleri kullanarak daha detaylı bir şekilde inceleme yapmak için ekip nano moleküler düzeyde sinapsları tekrardan inşa ettiler.
Bu yinelenen sinapsların her açıdan aynı olduğu ortaya çıktı.

Ekip üyesi olan Salk Enstitüsü'nden Tom Bartol "Sinaps çiftlerinin boyutlarındaki çok küçük bir farkı bulduğumuza çok şaşkınız, boyutlarında yaklaşık yüzde 8’lik farklılık var. Hiç kimse bu kadar küçük bir fark olacağını düşünmemişti." şeklinde yorum yaptı.

Bu yüzde 8’lik fark çok önemlidir. Normalde 3 boyutta sinaps vardı; Küçük, orta ve büyük.

Sinaps boyutu tek bir sinaps’ın ne kadar hafıza kapasitesi olacağına bağlıdır.

Bunun anlamı yüzde 8’lik farklı boyutla birbirlerinden farklılaşarak 3 ten fazla boyuta gelebiliyorlar ise, beyin düşünüldüğünden daha fazla bilgi saklayabilir.

Gönderilen sinyallere uygun olmak için boyutlarını değiştiriyorlar ve farklı işlevlere adapte olabiliyorlar şekline ekip açıklama yapmıştır.

Bartol, "Bunun anlamı sinapslar her 2 veya 20 dakikada bir boyutunu değiştirecektir. Sinapslar aldıkları sinyallere göre kendilerini ayarlıyorlar." diye açıklama yapmıştır.

Bu çalışma sadece fareler üzerinde yapılmış olduğunu belirtmek isteriz. İnsanlar üzerinde araştırma yapılmadan sonuçların aynı olacağını bilmenin imkanı yoktur.

Ancak bu yeni bilgiler beynin süreçlerini daha iyi anlamamız için bize umut verdi ve beyin hafızası baz alınarak bilgisayar mühendisleri tarafından daha verimli sistemler oluşturulabilir.
"Bulgularımız oldukça geniş kapsamlı" der Sejnowski "Beynin dağınıklığı ve zahiri kaosunun altında yatan, bizden gizlenen sinapslerin şekil ve ebatlarının temel doğruluğudur." diye yorum yapmıştır.