-
Hatırlamak İçin Hafızanızı Güçlendirin!
Unutma, öğrenilen bilgi ve becerilerin gerektiğinde ya da lüzumunda tekrar bilinç düzeyine çıkarılamaması ya da bilginin hatırlanamamasıdır. Unutmanın en önemli nedeni işleyen belleğin uzun sureli belleğe transfer edilememesidir. Bu durum, bazen de uzun sureli belleğe erişemediğimiz için de meydana gelir. Beynimiz, sonsuz sayıdaki bilgiyi saklamaya, gerektiğinde kullanmaya uygun bir organdır. Ancak bunun tek bir koşulu var. Tek koşul, bilgiyi ezberlemeden öğrenmek.
Konuyu öğrenciler ve yetişkinler olarak ikiye ayıralım.
1- Öğrenciler
Öğrencilerin öğrendiklerini unutmasında başlıca etkili olan faktörler;
- Yorgunken ders dinlemek,
- Kısıtlı bir zaman dilimine sıkıştırılarak yapılan çalışmalar,
- Defterde veya kitapta var olan bilgiyi, düşünce, değerlendirme ve de anlamlandırma çalışması yapmadan, aklımıza kaydetmeye çalışmak,
- Çalışılan konunun önceki konularla olan benzerliklerinin saptanıp bunlara dikkat edilmemesi,
- Çalışılan konu hakkında molada veya teneffüste iken üzerine konuşmamak,
- Ders çalışmayı takiben, hemen bilgisayara girmek veya çok beğenilen ve sürükleyici olan bir film ya da TV dizisi izlemek,
- Konu çalışırken veya soru çözerken, zorlanmak ve araştırmak yerine, bunları hemen bir öğretmene sorma kararı almaları,
- Zamana sıkıştırılmış çalışma,
- Öğrencinin dersi dinledikten sonra hemen konu tekrarı yapmaması.
2- Yetişkinler
Yetişkinlerin unutmasında başlıca etkili olan faktörler;
- Bozulma; öğrenilen bir bilgi ya da becerinin bilişsel ya da davranışsal tekrar edilmemesi, kullanılmaması,
- Müdahale; bir bilginin hafızadaki daha önce öğrenilen başka bilgi tarafından engellenmesi,
- Geriye ket vurma; ilk önce öğrenilen bir bilginin, yeni bir bilgi öğrenilmesi ile en son öğrenilen bilginin biliş alanına gelmesi sonucu eski bilginin kaybolması,
- İleriye ket vurma; halihazırda öğrenilmiş bir bilginin, daha sonra öğrenilecek olanların belleğe alınmasını engellemesi,
- Bastırma; hoşlanılmayan, istenilmeyen duygularla ilişkili olan konuların baskı altına alınarak unutulması,
- Zayıf kodlama; bilgilerin sadece ezberlenmesi veya zoraki öğrenilmesi durumunda bu bilgilerin unutulması.
Hafıza Geliştirmenin Yolları Nelerdir?
Öncelikle, bilgileri kısa bellekten uzun belleğe taşımak için odaklanmanız şarttır. Beyninize kısa süre içinde aşırı yükleme yapmaktan kaçınmalısınız. Hafızanıza aşırı bilgi yüklemesi yapmamak için, düzenli çalışma saatlerinizi belirlemelisiniz. Uzun ders saatleri ve toplantılarda belirli aralıklarla mola verilmemesi, sona doğru anlatılanların dinlenmemesine neden olmaktadır. Düzenli ve dinlenerek çalışmak, daha fazla hatırlamanızı sağlayacaktır.
Bilgileri sınıflandırmalı ve birbirine karıştırmamalısınız. Bilgiler belleğinizde salkımlar halinde kayıtlıdır. Üzerinde çalıştığınız bilgileri düzenler ve sınıflandırırsanız, unutmaz ve daha başarılı olursunuz. Notları ve okumanız gereken metinleri, mutlaka birbirleriyle zincirleme ilişki grupları haline getirmelisiniz.
Üzerinde çalıştığınız bir işin veya okuduğunuz bir kitabın bilgilerini unutmak istemiyorsanız, bilgileri detaylandırarak sürekli tekrarlamalısınız. Bir konuyu birkaç kez tekrar edip sürekli düşündüğünüzde aklınızda kalacaktır.
Yeni öğrendiğiniz bilgileri bildiğiniz bilgilerle ilişkilendirirseniz, hafızanızı geliştirirsiniz. Özellikle görsel resimler ve kavramlar kullanarak, hafızanızı geliştirebilirsiniz. Metinlerin yanına renkli kalemlerle görseller çizerseniz, hafızanızda daha çok kalıcı olacaktır. Çalışırken metin yanında görseli olan dokümanlarla çalışırsanız, hafızanızdan daha çok verim alırsınız.
Çalışma yerinizi, saatlerinizi, çok fazla üzerinde takıldığınız problemleri aşmak için belirli sürelerde çalışma ortamınızı değiştirmelisiniz.
Hafıza Tekniklerini öğrenmek ve uzun süreli bilgiler edinmek için, hafıza tekniklerini öğrenebilir, hayatınıza entegre ederek öğrendiklerinizi unutmadan kolayca hatırlayabilirsiniz.